Bir yaz akşamıydı… Bahçede oturmuş çayımızı yudumlarken, uzaktan patlayan havai fişeklerin sesi kulaklarımızı dolduruyordu. Gözlerimizi gökyüzüne çevirdiğimizde rengârenk ışıkların dansına tanık oluyorduk. O an büyüleyiciydi belki ama yanımızda oturan Elif’in yüzündeki kaygıyı fark etmek zor değildi. Onun için bu parıltılar, çocukken köpeklerin korkuyla titreyerek saklandığı anları, yaşlıların yüreğinde ansızın beliren çarpıntıları hatırlatıyordu. Benim yanımda oturan Murat ise konuyu farklı bir pencereden görüyordu: “Aslında bu işin çözümü var. Yasak bölgeler netleştirilirse herkes hem eğlenir hem de zarar görmez,” diyordu. İşte o akşam, havai fişeklerin yasaklandığı yerler üzerine uzun bir sohbet başladı…
Havai Fişeklerin Yasak Olduğu Yerler ve Nedenleri
Doğaya Yakın Alanlar
Elif’in empatik bakış açısıyla konuştuğu anlarda gözlerimizin önüne orman yangınları geldi. Özellikle yaz aylarında, ormanlık bölgelerde havai fişek kullanımı kesinlikle yasak. Çünkü küçücük bir kıvılcım, yüzlerce hektarlık alanı küle çevirebiliyor. Türkiye’de ve dünyanın pek çok ülkesinde, ormanlara yakın bölgelerde havai fişek atmak hem yasalarla hem de vicdanlarla engellenmiş durumda.
Yerleşim Yerleri ve Şehir Merkezleri
Murat ise stratejik bir tonla devreye girdi: “Bakın, şehir içinde havai fişek kullanımını sınırlamak trafik güvenliği açısından da önemli.” Gerçekten de kalabalık mahallelerde, apartmanların arasında ya da şehir merkezlerinde havai fişek patlatmak tehlike saçıyor. Camların kırılmasından evcil hayvanların zarar görmesine kadar pek çok risk mevcut. Bu yüzden belediyeler, şehir içlerinde özel izin olmadan havai fişek kullanımına izin vermiyor.
Hayvanların Yaşadığı Hassas Bölgeler
Elif, kedisini kucağına alıp hüzünle anlatıyordu: “Her patlamada tüyleri diken diken oluyor, saklanacak yer arıyor.” Hayvan barınaklarının, çiftliklerin ya da hayvanların yoğun olduğu alanların yakınında havai fişek yasak. Çünkü onların işitme duyusu insanlardan çok daha hassas ve bu sesler onlarda derin travmalara yol açabiliyor.
Havai Fişek Yasaklarının Ulusal ve Yerel Düzenlemeleri
Türkiye’deki Yasaklar
Ülkemizde havai fişek kullanımı özellikle ormanlık alanlara yakın bölgelerde, kamuya açık parklarda ve belediyelerin belirlediği sınırlar dahilinde yasak. Ayrıca düğünlerde ya da kutlamalarda kullanılacaksa önceden resmi makamlardan izin almak gerekiyor. Aksi takdirde ciddi para cezalarıyla karşılaşmak mümkün.
Dünya Genelinde Yasaklar
Murat, dünyadan örnekler vererek konuşmayı sürdürdü: “Bakın, ABD’nin bazı eyaletlerinde tamamen yasak. Almanya’da ise sadece yılbaşı gecesi belli saatlerde izin var.” Gerçekten de her ülke, güvenlik ve çevre hassasiyetleri doğrultusunda farklı yasak ve kısıtlamalar uyguluyor. Bu da gösteriyor ki havai fişek meselesi sadece bireysel tercih değil, toplumsal sorumluluk konusu.
Empati ve Çözümün Buluştuğu Nokta
İnsanların Hikâyeleri
Elif’in hassasiyeti, Murat’ın çözüm odaklı yaklaşımıyla birleştiğinde ortak bir noktaya vardık: Eğlence elbette olmalı ama başkalarının yaşamına zarar vermeden. Bir kutlamayı özel kılmak için gökyüzünü aydınlatmak güzel görünebilir ama bir köpeğin korkuyla titremesi, bir bebeğin uykusundan ağlayarak uyanması ya da bir ormanın yanıp kül olması pahasına olmamalı.
Sonuç: Yasaklar Bir Engel Değil, Koruyucu Bir Kalkan
Havai fişeklerin yasak olduğu bölgeler, aslında hayatı daha güvenli ve yaşanabilir kılmak için var. Bu yasakları sadece bir sınırlama olarak değil, doğayı, insanları ve hayvanları koruyan birer kalkan olarak görmek gerek. Hepimiz biraz Murat gibi stratejik, biraz da Elif gibi empatik düşünürsek; belki de o gece gökyüzünde sadece yıldızların ışığıyla büyülenmeyi seçebiliriz.
Sevgili okuyucu, siz hiç havai fişeklerden olumsuz etkilendiniz mi? Ya da çevrenizde bu yasakların uygulanmasına tanık oldunuz mu? Yorumlarda deneyimlerinizi paylaşın, bu konuda birlikte daha fazla farkındalık yaratalım.